ปริศนาธรรม

เรามางานศพ เราได้อะไร....?

สีคนหาม สามคนแห่ หนึ่งคนนั่งแคร่ สองคนพาไป

สี่คนหาม...ธาตุทั้งสี่อันเป็นธรรมที่อยู่ในตัวเราขณะที่เรามีชีวิตอยู่

สามคนแห่...ไตรลักษณ์ คืออนิจจัง ทุกขัง อนัตตา

หนึ่งคนนั่งแคร่...จิตวิญญาณหรือชีวิตเดียวของเรา

สองคนพาไป...บาป บุญ...............สิ่งที่ได้คือ................

1.ห้างลอยตราสังข์

ตราคือเครื่องหมายสังข์ ในที่นี้หมายถึง สังขาร

ตราสังข์หมายถึงเครื่องหมายปริศนาของสังขาร บ้านเราเรียกฝ้ายมัดสาด 3 ช่วง

คือช่วงตรงลำคอ ช่วงตรงอก ช่วงตรงข้อเท้า คนในภาคกลางถ้ามีการตายเกิดขึ้นนิยมนำฝ้าย 3 ช่วงรัดตาม 3 สถาน

ที่เรียกว่ามัดตราสังข์ มีความหมายเป็นปริศนาว่า

ฝ้ายบ่วงที่ 1 ผูกมัดไว้ตรงลำคอ หมายถึงบ่วงที่เราติดหลงในขณะมีชีวิตอยู่เรียกว่า ปุตโตคีเว คือการห่วงบุตรห่วงลูก

ฝ้ายบ่วงที่ 2 ผูกไว้ตรงช่วงอก หมายถึง บ่วงห่วงแห่งภรรยา-สามี เรียกว่าภริยา สามิหัตเถ

ฝ้ายบ่วงที่ 3 ผูกไว้ตรงช่วงข้อเท้า หมายถึงบวงห่วงทรัพย์สิน เงินทอง เรียกว่า ธนะปาโท

ทั้งหมดทั้งปวงนี้ถึงตายแล้วก็ไม่มีใครสามารถนำไปได้แม้แต่คนเดียว บ้านเราปัจจุบันนี้ไม่นิยมมัด เพียงเอาฝ้ายสอดเสื่อไว้เพื่อหิ้วง่ายเท่านั้น แม้แต่การเอาสวดอกใส่มือแล้วก็ไม่นิยม เพราะถือว่าเป็นการสร้างความลำบากในสังขาร อุปมเหมือนเรานอนหลับเอามือทับอกหรือเอามือสานกันไว้บนหัว เวลาเราฝันทำอะไรไม่ได้เลย ไม่เป็นอิสระ จึงไม่นิยมมัดกัน

2.เฝือกในหีบศพ /โลงศพ

ถ้าคนเราตายไปแล้วทำพีธีตรงสังข์ห้างลอยเรียบร้อบแล้ว บางแห่งหรือเมื่อก่อนมักจะนิยมพระมาสวดก่อน หลังจากนั้นก็จะนำใส่หีบศพก่อนที่จะนำร่างศพลงใส่ในโลง สมัยก่อนเรามักจะเอาไม้ 5 กีบ มาจัดเป็นแพหรือเรียกว่าเฝือกแล้วเอาห่อศพลงในหีบ แต่ปัจจุบันนี้ จะมีไม้กีบมาตีเป็นแผง 5 กีบ มีไม่หม่อนรอง 3 อัน....เผือก...หมอน...มีความหมายดังนี้

ไม้ 5 กีบ...หมายถึงขัน 5 คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณดับ แล้วก็แน่นิ่ง

ส่วนไม้หมอน 3 ท่อน หมายถึงรัตน์ 3 คือ พุทธะ อยู่เบื้องบน ธรรมะ อยู่เบื้องกลางจิต สังฆสมณะ อยู่ล่าง ฉนั้นพระและสามเณรจะเป็นผู้สวดบอกวิญาณ ได้รับรู้ว่าตนตาย เวลาจูง พระและสามเณร จะจูงนำหน้าหัวแม่เท้า บางท่านเอาไม้หมอน เป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา

3.บันได 4 ขั้น...บันไดสี่ขั้นนี้จะมีในสมัยก่อน สมัยก่อนหลังจากที่ห่อศพ ใสในหีบศพ ปิดฝาเรียบร้อย มักจะทำบันได สี่ขั้น ไว้บนหลังหีบศพ ปัจจุบันไม่มีบันไดสี่ขั้นนั้น ท่านหมายถึง การบอกภพที่วิญาณจะต้องไป คือ นรกภูมิ มนุษย์ภูมิ เทวตภูมิ นิพพาน จึงเรียกว่า บันไดผี

4.